Autori: Damjan IVETIĆ, Miloš MILAŠINOVIĆ, Dušan PRODANOVIĆ
REZIME
Hidroenergetski sistemi (HES) spadaju u „zelene“ i obnovljive izvore energije. Na žalost, većina kvalitetnih lokacija je ili već iskorišćeno ili imaju značajna ograničenja, tako da se u poslednje vreme razmišlja o iskorišćenju i manje povoljnih lokacija. U takve lokacije spadaju i ravničarske reke, gde se nameću rešenja sa malim padovima, akumulacijama male zapremine i sa nizom elektrana povezanih u kaskadu. Kaskadni tip HES se od drugih rešenja izdvaja, između ostalog, i zbog svoje složenosti sa stanovišta pravilnog upravljanja. Hidroenergetski sistem sastavljen od više povezanih hidroelektrana u nizu čini jedan složen, nelinearan sistem u kome praktično rad svake hidroelektrane utiče na ceo sistem. Imajući u vidu složene hidrauličke veze između pojedinih elemenata ovih sistema, bitno je uspostaviti odgovarajući algoritam za upravljanje sistemom. U tu svrhu u okviru ovog rada je predstavljen model hipotetičkog kaskadnog hidroenergetskog sistema, razvijen u okviru MATLAB-ovog podokruženja SIMULINK. Matematičkim modelom difuzionog talasa modelirana je hidraulika rečnih deonica a proporcionalno – inegrativno – derivativnom (PID) kontrolom modelirano je upravljanje radom prelivnih objekata. Prikazana je analiza uticaja različitih parametara PID kontrole na upravljačke odluke i na promene hidrauličkih parametara. Takođe ispitane su različite manevarske sposobnosti prelivnih objekata, kako bi se odredio njihov uticaj na rad upravljačkog sistema. Rezultati su prikazani za fiktivni HES sa malim padovima i malim akumulacionim prostorom.
